Długofalowy projekt „Aktywność i skuteczność polskich eurodeputowanych w Parlamencie Europejskim” miał już kilka swoich odsłon. W 2007 r. IK jako pierwszy w Polsce podsumował w jednym ze swoich raportów działalność polskich przedstawicieli w PE. W 2009 r. we współpracy z czołowymi polskimi placówkami naukowymi: Uniwersytetem Jagiellońskim, Uniwersytetem Ekonomicznym w Krakowie i Polską Akademią Nauk przygotował pierwszy Ranking Polskich Eurodeputowanych 2009 oraz zorganizował przedwyborczą debatę publiczną o roli Polski i polskich eurodeputowanych w UE. Ranking ukazał się w „RZECZPOSPOLITEJ”.
Ranking Polskich Eurodeputowanych 2012
Prace nad drugą edycją projektu badawczego „Aktywność i skuteczność polskich eurodeputowanych w Parlamencie Europejskim – RANKING EURODEPUTOWANYCH 2012”, realizowanym przez Instytut Kościuszki realizowane były przy wsparciu portalu internetowego VoteWatch.eu.
Podobnie jak pierwsza edycja projektu, zrealizowana w 2009 r., odsłona 2012 miała na celu dokonanie oceny działalności i skuteczności polskich posłów do PE oraz ich udziału w pracach europejskich frakcji politycznych. Prace nad rankingiem trwały do stycznia 2012 r., a swoim zakresem objęly podsumowanie pierwszej połowy VII kadencji PE.
Zastosowywany w projekcie autorski model oceny eurodeputowanych – w tej edycji dodatkowo poszerzony o kolejne kryteria – pozwolił na dokonanie jeszcze bardziej szczegółowego i rzetelnego podsumowania rzeczywistych dokonań polskiej reprezentacji w realizacji przedsięwzięć istotnych z punktu widzenia polskiego interesu narodowego i Unii Europejskiej.
Metodologia rankingu powstała w oparciu o uznaną na świecie wielowymiarową analizę danych, tzw. metodologię porządkowania obiektów wielocechowych oraz przy współpracy z politologami i ekspertami z Uniwersytetu Jagiellońskiego, PAN oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Obrana przez nasz zespół metoda stosowana jest m.in. przy tak prestiżowych badaniach jak Human Development Index czy konkurencyjności miast i regionów w Polsce. W procesie „ważenia kryteriów”, które nadaje sens i innowacyjność rankingowi, uczestniczy grupa fokusowa (eksperci, dziennikarze, pracownicy administracji unijnej).
Zastosowanie takiej metody umożliwia przeanalizowanie aktywności legislacyjnej i politycznej posłów do Parlamentu Europejskiego w oparciu o transparentne kryteria ilościowe, którym nadane zostaną odpowiednie wagi (mnożniki) w odniesieniu do dwóch założeń:
W tej edycji raport miał również za zadanie ocenić działalność Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego prof. Jerzego Buzka oraz byłego Przewodniczącego Grupy Politycznej EKR Michała Kamińskiego, którzy z racji zasiadania w najważniejszych gremiach Parlamentu Europejskiego mieli o wiele większe możliwości wpływania na prace Parlamentu niż pozostali eurodeputowani. Dlatego też, nie podlegali standardowej ocenie przyjętej dla pozostałych eurodeputowanych.
Chcielibyśmy, by na wnioski poznawcze projektu nie składały się wyłącznie dane ilościowe oraz żeby przy sformułowaniu finalnych wniosków raportu odnośnie aktywności i skuteczności polskich posłów do PE nie zabrakło również głosu samych eurodeputowanych. W tym celu przygotowaliśmy specjalne ankiety które rozesłane zostały do eurodeputowanych.
Ranking Polskich Eurodeputowanych 2009
6 kwietnia 2009 roku ukazał się pierwszy w Polsce Ranking Polskich Eurodeputowanych – będący jednym z elementów projektu. Ranking oparty był na autorskim modelu oceny, wskazującym, który z europosłów najlepiej i najaktywniej posługiwał się dostępnymi w pracy parlamentarnej instrumentami i osiągnął najwyższą skuteczność w zakresie realizacji polskich interesów narodowych w Parlamencie Europejskim VI kadencji. Wyniki Rankingu opublikowała „RZECZPOSPOLITA” w wydaniu papierowym oraz w dedykowanym internetowym serwisie przedwyborczym. Model oceny eurodeputowanych przygotowany został przez znanych statystyków i politologów. Zawiera on aż 60 zbilansowanych kryteriów oceny pozwalających w sposób kompleksowy i obiektywny przedstawić działalność posłów w Parlamencie Europejskim.
Inicjując w 2009 r. powstanie Rankingu, Instytut Kościuszki przyczynił się do podniesienia poziomu debaty publicznej na temat skuteczności Polski w Unii Europejskiej, która toczyła się w okresie przedwyborczym. Debata ta przeniosła się także do świata nauki, który bardzo wysoko ocenił sposób przedstawienia przez nas dorobku eurodeputowanych i model ich oceny. Ranking Polskich Eurodeputowanych stał się stałym elementem analizy polskiej sceny politycznej pomagającym zwiększyć partycypację społeczną w procesie europejskiej integracji – jej niski poziom stanowi aktualny problem widoczny tak na polskim, jak i europejskim poziomie. Projekt pozwolił także przeanalizować cele polityczne Polski realizowane przez jej przedstawicieli do PE.
Wysoka absencja wyborcza w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 i 2009 r. może być diagnozowana dystansem między polskimi obywatelami a ich przedstawicielami na szczeblu europejskim, luką informacyjną na temat ich aktywności na forum PE, a także ogólnym brakiem zainteresowania sprawami Unii, postrzeganymi jako odlegle od problemów krajowych bardziej nagłośnionych i z pozoru bardziej istotnych dla codziennego życia. Tymczasem niemal codziennie, zwłaszcza w świetle zwiększonych w Traktacie Lizbońskim kompetencji PE, coraz ważniejsze decyzje podejmowane są w Brukseli i Strasburgu, a w krajach członkowskich są najwyżej implementowane do przepisów prawa. Cały ten proces odbywa się poza wspólną sferą publicznej świadomości, za „zamkniętymi drzwiami” instytucji unijnych, a przecież dotyczy kwestii, które mają bezpośredni wpływ na codzienne życie obywateli wszystkich państw.
Projekt stanowił kontynuację wydanego w 2007 r. raportu pt. „Dwa i pół roku polskiej obecności w Parlamencie Europejskim”. Ocena siły polskich partii politycznych we frakcjach PE”, w którym jako pierwsi w Polsce podsumowaliśmy działalność polskich przedstawicieli w PE.
Prezentacja wyników Rankingu w „RZECZPOSPOLITEJ”
Wyniki Rankingu zaprezentował 6 kwietnia 2009 r. na swoich łamach dziennik „RZECZPOSPOLITA”, a w siedzibie redakcji zorganizowana została debata ekspertów i komentatorów na temat wyników Rankingu i ich znaczenia.
Udział w debacie wziął Jacek Safuta (Dyrektora Biura Informacyjnego Parlamentu Europejskiego w Warszawie), dr Rafał Trzaskowski (aktulanie eurodeputowany), dr hab. Krzysztof Szczerski (były wiceminister spraw zagranicznych), dr Przemysław Żurawski vel Grajewski (z Katedry Historii Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Łódzkiego), prof. Artur Nowaka-Fara z Katedry Prawa Europejskiego Szkoły Głównej Handlowej, prof. Józef Fiszer (kierownik Zakładu Europeistyki Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk), Izabela Albrycht (wiceprezes Instytutu Kościuszki), Piotr Gabryel – zastępca Redaktora Naczelnego oraz Michał Szułdrzyński – zastępca Kierownika Działu Krajowego „RZECZPOSPOLITEJ”.
Ranking i informacje o działalności eurodeputowanych udostępnione zostały opinii publicznej w specjalnym serwisie internetowym na portalu „RZECZPOSPOLITA ON LINE” (http://www.rp.pl/temat/284133_Ranking_ eurodeputowanych_2009.html). Ranking oraz raport z badań został udostępniony również pozostałym patronom medialnym projektu oraz innym redakcjom. Publikacja wyników rankingu obiła się szerokim echem w mediach elektronicznych. Patronem medialnym Rankingu był także portal EurActiv.pl.
Wyniki rankingu, opinie i komentarze przedstawicieli prasy można znaleźć w wirtualnych wydaniach licznych mediów
Konferencja na Uniwersytecie Jagiellońskim
Konferencja „Aktywność i skuteczność polskich eurodeputowanych w Parlamencie Europejskim. Perspektywa 5 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej” została zorganizowana z myślą o zaprezentowaniu wyników i wniosków płynących z Rankingu Polskich Eurodeputowanych. W debacie uczestniczyli polscy eurodeputowani oraz pracownicy naukowi zajmujący się tematyką europejską. Odbyła się ona 20 kwietnia 2009 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim.
